پیش‌گیری از فساد قاضی در فقه امامیه و آموزه‌های اسلامی

نوع مقاله : تخصصی دانش پژوهی

چکیده

در همه‌ی نظام‌ها، قوه‌ی قضاییه از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است؛ زیرا تأمین امنیت و اجرای عدالت را در جامعه به عهده دارد. انتظار جامعه از سیستم قضایی و قضات این است به وظیفه‌ی خطیری که بر عهده ایشان گذاشته ‌شده است، متعهد باشند، این هدف در صورتی در جامعه تحقق پیدا می‌کند که قاضی به فساد آلوده نشود، عواملی وجود دارند که سبب می‌شوند رفتار قاضی خارج از چارچوب مشخص‌شده قرار گرفته و منجر به فساد گردد، این عوامل می‌تواند شخصیتی، اقتصادی، فرهنگی، آموزشی، تربیتی و دیگر عوامل تأثیرگذار باشند، فقه امامیه برای پیش‌گیری از تأثیر این عوامل، راهکارهای جامعی را ارایه نموده است. این راهکارهای پیش‌گیرانه عبارت‌اند از نهادینه شدن آموزه‌ها و باورهای دینی، تخصص و دانایی، اهتمام به امور اقتصادی و امنیتی قاضی، لحاظ کردن شرایط سخت در گزینش قضات و نظارت بر رفتار آنان که در فقه امامیه و آموزه‌های اسلامی ارایه ‌شده است. بنابراین، در عوض پاسخ‌های واکنشی پس از وقوع فساد، باید این راهکارها در ساختار سیستم نهاد قضایی اعمال گردد تا از بروز آن پیش‌گیری گردد.

کلیدواژه‌ها