واکنش فقه جزایی و حقوق کیفری افغانستان در قبال جرایم زیست محیطی

چکیده

   محیط‏زیست‏که چارچوبه حیات افراد انسان، حیوانان، گیاهان و سایرگونه‏ها را تشکیل می‏دهد از چنان اهمیتی برخوردار است‏که یک رشته علمی نوین تحت عنوان «حقوق محیط‏زیست» در دانش حقوق افزوده شده‌است؛ در این رشته علمی، واکنش‏کیفری و مجازات مجرمان زیست‏محیطی به‌عنوان یکی از راه‏کارها جهت اصلاح مجرمان و بازداشتن دیگران از تخریب محیط‏زیست، مطرح است؛ قانون ‏کیفری افغانستان به پیروی از این راه‏کار، مجازات متنوعی را برای مجرمان زیست‏محیطی در نظر گرفته است؛ هم‏چنین قرآن ‏کریم به‌عنوان یکی از منابع مهم فقه ‏جزایی اسلام، چهارده قرن قبل، تخریب محیط‏زیست را فعل حرام دانسته و آن را مصداق افساد در زمین معرفی کرده است. (اعراف/ 31 و 56) تلاش مقاله حاضر برآن است تا به اختصار و با رویکرد تحلیلی- توصیفی به واکنش کیفری فقه‏ جزایی و حقوق‏کیفری افغانستان در قبال جرایم زیست‏محیطی، بپردازد. یافته‏های این تحقیق نشان می‏دهد‏که براساس فقه ‏جزایی، حاکم اسلامی می‏تواند هریک از مجازات‌های تعزیری اعدام، تازیانه، حبس و جزای نقدی را متناسب با جرم انجام شده برای مجرمان زیست‏محیطی برگزیند. هم‏چنین قانون‏گذار افغانستانی مجازات‌های هم‏چون: اعدام، حبس‏ قصیر، حبس ‏متوسط، حبس ‏طویل، حبس ‏دوام درجه2، حبس‏ درجه1 و جزای نقدی را برای مجرمان زیست‏محیطی در نظرگرفته است. تلاش نگارنده برآن بوده است تا علاوه بر احصای مجازات زیست‏محیطی موجود در قانون‏کیفری افغانستان، بر جزئیات مجازات مجرمان زیست‏محیطی در فقه ‏جزایی نیز، بپردازد.

کلیدواژه‌ها