واسطه‌گری درروابط نامشروع در فضای سایبری از منظر فقه اسلامی و حقوق کیفری ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

جامعه المصطفی العالمیه

چکیده

تحولات فناوری اطلاعات و گسترش فضای مجازی در دهه‌های اخیر، علاوه بر ایجاد فرصت‌های گسترده برای توسعه‌ی ارتباطات انسانی، زمینه‌های جدیدی را برای ارتکاب جرایم منافی عفت فراهم کرده‌است. یکی از مصادیق مهم این نوع جرایم، «واسطه‌گری در روابط نامشروع در فضای سایبری» است، که در فقه اسلامی تحت عنوان «قوّادی» شناخته می‌شود. قوّادی در متون فقهی به‌معنای جمع میان دو فرد برای انجام عمل حرام جنسی تعریف شده و از جمله‌ی گناهان کبیره محسوب می‌شود. در حقوق کیفری ایران نیز، این رفتار جرم‌انگاری شده‌است، اما با ظهور فضای سایبر، ابعاد نوینی از این جرم شکل گرفته که مستلزم بازخوانی مفهومی و تقنینی است. مقاله‌ی حاضر با روش تحلیلی– تطبیقی ماهیت، ارکان، مصادیق و مسئولیت‌های کیفری واسطه‌گری سایبری را ‌بررسی کرده یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که هرچند مبانی فقهی قابلیت انطباق بر فضای مجازی را دارد، اما خلأها و ابهام‌هایی در قوانین فعلی و در اثبات ادله‌ی الکترونیکی وجود دارد که مانع برخورد موثر کیفری می‌شود. در پایان، پیشنهادهایی تقنینی و اجرایی برای تقویت موضع کیفری و پیش‌گیرانه ایران ارایه شده‌است.

کلیدواژه‌ها