حمایت کیفری از کودکان و نوجوانان مهاجر در برابر بهره‌کشی به‌عنوان نیروی کار (بررسی تطبیقی در حقوق ایران، افغانستان و اسناد بین‌المللی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد تمام گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه قم

2 دانش‌پژوه جامعه المصطفی العالمیه(ص) در رشته حقوق جزا و جرم شناسی

چکیده

بهره‌کشی از کودکان و نوجوانان مهاجر، به‌عنوان نیروی کار، به فرایند استثمار کودکان و نوجوانان به‌منظور کسب سود بیش‌تر اطلاق می‌شود. این پدیده یکی از چالش‌های مهم در نظام‌های حقوقی مختلف به‌شمار می‌رود. کودکان و نوجوانان مهاجر، به‌دلیل آسیب‌پذیری مضاعف، بیش‌تر در معرض سوءاستفاده‌های اقتصادی قرار دارند. پژوهش حاضر، ضمن بیان نسبت میان بهره‌کشی به‌عنوان نیروی کار با وضعیت مهاجرتی کودکان و نوجوانان، به تحلیل و بررسی تطبیقی حمایت‌های کیفری حقوق ایران، افغانستان و اسناد بین‌المللی، از بزه‌دیدگی کودکان و نوجوانان مهاجر در برابر بهره‌کشی به‌عنوان نیروی کار، پرداخته‌است. در حقوق ایران و افغانستان کار کودک و بهره‌کشی از آنان به‌عنوان نیروی کار، به‌طور عام جرم‌انگاری شده‌است ولی عدم دقت‌های لازم در قانون‌گذاری، عدم توجه به وضعیت مهاجرتی، ضعف‌های اجرایی و نبود سازوکارهای حمایتی موثر، زمینه بهره‌کشی از این گروه را به‌عنوان نیروی کار، تشدید کرده است. در مقابل، اسناد بین‌المللی هم‌چون کنوانسیون حقوق کودک (1989) و کنوانسیون‌های سازمان بین‌المللی کار (ILO) بر ایجاد سازوکارهای موثر حمایتی و پیش‌گیری تاکید دارند.

کلیدواژه‌ها