نقش کنوانسیون مریدا در حقوق کیفری افغانستان از منظر فقه امامیه (با تاکید بر جرم رشوه و اختلاس)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

جامعه المصطفی العالمیه- مجتمع آموزش عالی علوم انسانی- اسلامی

چکیده

فساد اداری و مالی از چالش‌های شایعی است که کم‌ و بیش همه نظام‌های حقوقی را درگیر خود کرده و امروزه بعد بین‌المللی به خود گرفته است. کنوانسیون مریدا یکی از اقدامات بین‌المللی در راستای مبارزه جهانی با جرایم فساد اداری است. با توجه به این‌که افغانستان، یکی از اعضای کنوانسیون بوده و طی حدود دو دهه اخیر از یک‌سو بالاترین آمار فساد اداری را به‌خود اختصاص داده و از سوی دیگر، قوانین متعددی در زمینه مبارزه با فساد اداری وضع کرده‌است، بررسی نقش کنوانسیون در خصوص توسعه مفهوم و نوع مجازات­های جرم رشوه و اختلاس حایز اهمیت است.
   هدف پژوهش حاضر بررسی نقش مقررات کنوانسیون در حقوق کیفری افغانستان با تاکید بر جرم رشوه و اختلاس و تطبیق آن با احکام فقه امامیه است. مسئله پژوهش حاضر این است که قوانین داخلی افغانستان در مورد جرم رشوه و اختلاس تا چه اندازه از مقررات کنوانسیون مریدا تاثیر پذیرفته و با آن همسان‌سازی شده‌است. این همسان‌سازی چه نسبتی با قواعد فقه امامیه دارد. داده‌های پژوهش از طریق مطالعات کتابخانه­ی جمع‌‌‌آوری و با استفاده از روش تحقیق تحلیلی- توصیفی مورد بررسی قرار گرفته است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که افغانستان در همسان‌سازی مقررات داخلی با کنوانسیون از بعد تقنینی موفقانه عمل کرده‌است؛ اما در برخی موارد از قبیل توسعه مفهوم فساد به بخش خصوصی و هم‌کاری بین‌المللی به ویژه استرداد مجرمین و اموال به دست آمده از جرایم فساد اداری، حکم فقهی اختصاص رشوه به حاکم و قاضی و قاعده نفی سبیل نادیده گرفته شده است.

کلیدواژه‌ها